Dünyanın küresel ısınmayla mücadele ettiği, ülkemizdeki kuraklığın en üst seviyede olduğu ve bilhassa Bursa’da su sıkıntısı çektiğimiz şu günlerde kurak topraklarla ilgili haberleri maalesef çok sık görmekteyiz. Ben de özellikle sosyal medyada çok karşılaştığım bir haber üzerine bu yazıyı kaleme alıyorum. Haber şöyle: Kupkuru topraklar üzerinde bir kayık görseli var ve altında “Karacabey Longozu Kurudu” yazıyor.

Bu bölgede büyüdüğüm, halen çok sık gittiğim ve her mevsiminin nasıl geçtiğini, kısacası bölgenin dinamiğini bildiğim için biraz bilgi vermek istedim. Karacabey Longozu, Ihlamur Ormanları’nın ve dağlık bir bölgenin hemen dibinde yer almaktadır. Sonrasında da deniz vardır. Longozlar, derelerin kumullar yüzünden denizle bağlantısının kesilmesi ve suların tam olarak denize ulaşamadığında toprağın bataklığa dönüşmesi ile oluşan bir ekosistemdir. İlkbaharda kar suları erir, derelerin taşıdığı su artar ve kumullar da onların önünde olduğu için göller oluşur. Daha basit bir tabirle ormanı su basar. İşte o zaman longoz, bataklıktan cennete dönüşür.

Mayıs ortaları ve haziranda nilüfer çiçekleri, su papatyaları eşsizdir. Kendinizi bir anda tropikal bir ormanda hissedersiniz. Kum tepeleri, İspanyol lavantaları ile mora boyanır. Çok değişik kuşları, kuş gözlem kulesinde gözlemleyebilir; kuşların müthiş melodileri eşliğinde sandalla gezebilirsiniz. Suda ördekleri yüzerken; zaten bataklık halinden buraya alışkın olan mandaları da burada serinlerken görebilirsiniz. Yaz ve sonbaharda ise bu alanda su çekilir, normal bir toprak görünümüne sahip olur ama organik madde bakımından daha da zenginleşir. Bölgedeki yaban hayatı için bu da önemlidir.

Kısacası “longoz” kelimesinin diğer bir adı “subasar” dır. Bölgeyi belli zamanlarda su basar ve daha sonra da bu su, kurur. Eğer dere kaynaklarından yeterli miktarda su gelemiyorsa zamanla bölge yok olabilir. Korkutucudur. Ama şu anda “longoz kurudu” haberini yapmak için çok erkendir. Nasıl ki her sonbaharda “çınar yaprakları kurudu” diye haber yapmak değişik bir şey değilse bu kuruma da farklı bir şey değildir, yıllardır tekerrür edendir. Zaten longozun doğal dinamiği içerisinde kendi kuruma vakti gelmiştir. Eğer bu kış dağlara kar yağarsa yine dereler buralara fazla suyunu getirecektir. Yine mayıs ayında, umuyoruz ki, Karacabey Longozu cennete dönecektir.

Dip not: Bu bölge, aynı zamanda Mısırlılar için kutsal olan skarabe (bok böceği)nin yaşam alanıdır. Yaşamın, var oluşun ve ölümsüzlüğün sembolü olarak kabul edilmektedir. Dünya ekosistemi için çok önemlidir. Bu yüzden, “böcekleri ezmeyiniz” tabelasını görürsünüz. Mayıs ve haziran aylarında giderseniz şahane manzaralar da görürsünüz. Tabi bölge eskisi gibi yağış alır ve yine ormanı su basarsa.